Blog voor ondernemers in de groei

Of je nu een vakantiebestemming of nieuwe sportschoenen zoekt, vaak begin je bij een zoekmachine als Google en op de eerste pagina vind je het juiste resultaat. Dit maakt het voor iedere onderneming belangrijk om online goed vindbaar te zijn. Het liefst wil je zichtbaar zijn in de topresultaten en op de zoektermen die voor jou relevant zijn. De vindbaarheid van je website kun je natuurlijk verhogen door te adverteren maar organisch hoog ‘ranken’ is geloofwaardiger blijkt uit [onderzoek](https://moz.com/blog/how-google-adwords-ppc-affects-organic-results). Zoekmachine optimalisatie, afgekort SEO, is dan ook een onmisbaar onderdeel in de online strategie voor je onderneming. Toch staat zoekmachine optimalisatie vaak onderaan de prioriteitenlijst van veel ondernemers. Zonde, want SEO hoeft niet veel te kosten en kan veel groei voor je onderneming opleveren. We vroegen onze New10 SEO-consultant Wouter Jonker van [Storm Digital ](https://www.stormdigital.nl) om zijn advies aan ondernemers. Aan de hand van 7 misvattingen over SEO delen we handige tips en helpen we je om de drie SEO-pijlers, techniek, content & autoriteit, te optimaliseren. #### Misvatting 1: Een mooie website is niet per se SEO-proof Je bent wekenlang bezig om een strak design en goede content neer te zetten. Dan is het moment daar: je website is live. De volgende stap is je vindbaarheid en dat begint bij geïndexeerd worden. In Google Search Console kun je een Sitemap indienen die het makkelijker maakt voor Google om de structuur van je website te begrijpen. Je kunt hier ook ‘gratis’ bijhouden hoe je website presteert. Hoewel Google steeds beter afbeeldingen en infographics leest, spelen vooral technische elementen zoals de laadtijd van je pagina’s, URL-opbouw en paginagrootte een grote rol bij je ranking in de zoekresultaten. Met alleen een oogstrelend ontwerp ben je er dus niet. Je kunt een indexering analyse laten uitvoeren om te kijken of al je pagina’s vindbaar zijn en of je website op technische elementen goed scoort.

In de startfase van je onderneming heb je vaak weinig financiële ruimte en is investeren kantoorruimte meestal geen optie. Zodra je onderneming groeit begint vaak de zoektocht naar een bedrijfspand. Er zijn veel factoren die meespelen bij het vinden van een fijne plek en zaken waar je op moet letten. Denk aan de locatie waar je je wilt vestigen, je budget, kopen of huren en het bestemmingsplan. Keuzestress ligt op de loer en je wilt de juiste beslissing maken. Niet alleen om dat je voor langere tijd investeert, een optimaal kantoor of winkelpand is onmisbaar voor de groei van je onderneming. Ook voor je medewerkers is een goed kantoor van belang: een fijne werkplek heeft een positief effect op de productiviteit en het welzijn. Waar moet je over nadenken als je een kantoorruimte gaat zoeken en waar let je op als je ruimtes gaat bezichtigen? Van locatie tot huurcontract, in dit artikel lees je 6 stappen die jou op weg helpen bij het vinden van je ideale bedrijfspand.

Veel ondernemers beginnen hun bedrijf aan de keukentafel, huren vervolgens een flexplek of werken in koffietentjes. Wanneer je meer klanten krijgt neem je niet alleen mensen aan, maar verruil je de keukentafel vaak voor een professionelere werkplek. Dat brengt ook leuke uitdagingen met zich mee, zoals het inrichten van je nieuwe bedrijfspand. Het visitekaartje van je onderneming en de plek waar jouw medewerkers veel tijd doorbrengen. Toch kan het lastig zijn om de juiste kantoorinrichting te vinden die past bij wat je wilt uitstralen. Hoe creëer je fijne werkplekken en waar let je op bij het aanschaffen van kantoormeubelen? New10 begon ook als startup en wij delen onze eigen ervaringen en handige tips voor het inrichten van je bedrijfspand. #### Tip 1. Bepaal je interieurstijl & wensenlijst Bij het inrichten van je kantoor kijk je niet alleen naar functionaliteit, het is deels ook een smaakkwestie. Industrieel, speels, modern, bohemian: je kunt allerlei kanten op met meubels en accessoires. Ga op zoek naar de stijl die past bij je onderneming en uitstraalt waar je voor staat. Begin met het maken van een moodboard: knip en plak afbeeldingen van sfeer, interieur, meubels en kleur. Daarnaast is een lijst met functionele wensen onmisbaar voor je begint aan de inrichting. Wil je creativiteit of samenwerking stimuleren en hoe kan je kantoorruimte hieraan bijdragen? Vraag je medewerkers ook om hun wensen: wat hebben zij nodig om hun werk goed uit te voeren? Bij New10 stuurde elk team een afgevaardigde voor het comité wat een moodboard voor onze inrichting maakte. #### Tip 2: De kracht van een goede indeling Binnen je onderneming heb je misschien wel medewerkers met uiteenlopende functies en werkzaamheden. Van customer servicemedewerkers, accountants tot adviseurs, voor iedere medewerker wil je ideale werkomstandigheden creëren. Daarom is een goede indeling van de ruimte van belang. **Denk aan zonering & geluid ** Basisregel is dat teams bij elkaar zitten op de werkvloer, maar kijk ook naar functies met gelijksoortige werkzaamheden. Zo kun je bijvoorbeeld één deel van het kantoor inrichten voor alle medewerkers die veel aan de telefoon zitten. Schets een goede indeling die ervoor zorgt dat medewerkers elkaar makkelijk kunnen vinden. Grote open werkplekken zijn minder bevorderlijk voor concentratie en overleg. Zonering van de kantoorruimte is dus ook een goed idee; bepaal waar mensen lawaai kunnen maken en welke plekken concentratiezones zijn. Ook ontspanning op de werkvloer kun je stimuleren door een gezellig zitjes, een fijne keuken of een speelruimte met games of tafelvoetbal zoals veel startups hebben. #### Tip 3: Vloerenplan: flexibele werkplekken? Tegenwoordig kiezen steeds meer bedrijven voor kantoortuinen met flexibele werkplekken. Je vergroot je netwerk en bent flexibel doordat je steeds ergens anders zit. Toch zijn er ook voordelen aan vaste werkplekken. Een eigen plek staat voor veel mensen gelijk aan een eigen identiteit in de onderneming. Het geeft medewerkers niet alleen een veilig en prettig gevoel, maar zorgt voor minder afleiding en verhoogt daardoor de productiviteit [ontdekte psychologen](https://zakelijk.infonu.nl/diversen/126248-hoe-succesvol-zijn-flexplekken-eigenlijk.html). Bij New10 merkten we verschil in voorkeuren tussen functies. Onze IT’ers zijn erg gehecht aan een vaste werkplek en sales medewerkers willen liever flexibel. Ga het gesprek aan om te kijken wat de voorkeur is van jouw teams. #### Tip 4: Check of je inrichting aftrekbaar is Goed nieuws, veel kosten die gerelateerd zijn aan je werkplek of kantoorruimte zijn aftrekposten. Vaak kun je de huur, verbouwingskosten, inrichtingen en afschrijvingen van apparatuur en benodigdheden aftrekken van de inkomsten van je onderneming. Check dit van tevoren want dit betekent extra budget voor jouw kantoorinrichting. Via [deze link ](https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/zakelijk/ondernemen/onderneming_starten/wat_u_verder_wilt_weten/bedrijfsruimte/)vind je meer informatie over wat je kunt aftrekken. #### Tip 5: Ga voor doe-het-zelven of uitbesteden Een complete inrichting zelf uitzoeken en aanschaffen kan een vrij tijdrovende klus zijn. Dit hangt ook erg af van de grootte van je bedrijfspand. Wanneer je wat meer budget hebt en een grote ruimte moet inrichten kun je ervoor kiezen om een interieurdesigner in te huren. Een professional kan je als ondernemer heel veel werk uit handen nemen. Ze helpen je met een goede analyse van je bedrijf en geven advies wat daarbij past. Daarnaast kunnen ze vaak kantoormeubelen en accessoires bestellen tegen lagere tarieven en ontzorgen je bij het bestel- en opvolgproces. #### Tip 6: Slim kiezen voor kantoormeubelen Een belangrijke investering is het aanschaffen van goede kantoorstoelen en bureaus.Een ergonomische inrichting betekent dat je aandacht besteedt aan de houding en het welzijn van je medewerkers. Kies voor kantoormeubilair dat verstelbaar is, zodat je medewerkers het kunnen aanpassen naar de gewenste hoogte. Tegenwoordig zijn er ook veel handige tools beschikbaar die blessures voorkomen, zoals armleggers, speciale laptopstandaarden, muizen en een lumbaalsteun. Afwisselend staand werken doen verhoogt de energie en productiviteit, dus ook zit-stawerkplekken nemen ook toe in populariteit. Ook wanneer je andere kantoormeubels aanschaft, let dan op of het geen schadelijke houding veroorzaakt bij je medewerkers. **Overweeg tweedehands kantoormeubelen of kies voor leasen** In plaats van meteen een volledig nieuwe inboedel aanschaffen, kun je ook kiezen voor tweedehands meubels en accessoires. Bij hergebruik kun je ook denken aan het opnieuw inzetten van bepaalde elementen of ‘oude’ meubels omvormen tot iets nieuw. Kiezen voor tweedehands is niet alleen wat goedkoper, maar ook een stukje duurzamer en het zorgt voor een eigentijdse look. Tegenwoordig zijn er ook steeds meer bedrijven in de interieur branche die meubels verhuren of leasen, je betaalt zolang je het gebruikt en het meubilair blijft eigendom van de verhuurder. Vooral als het nog onzeker is hoe hard je groeit is leasen een slimme keuze, je bent flexibel en kunt makkelijk extra meubilair lenen. #### Tip 7: Boost productiviteit met planten Planten op kantoor zorgen niet alleen voor meer sfeer, ze hebben ook een positief effect op het welzijn van mensen. [Dit onderzoek](https://www.theguardian.com/money/2014/aug/31/plants-offices-workers-productive-minimalist-employees) ontdekte dat medewerkers beter presteren en hun geheugen verbeterd als ze direct zicht hebben op planten. Om dit effect te realiseren heb je minstens één plant per vierkante meter nodig. **Tip: ** Soms heb je tijdelijk extra financiële ruimte nodig voor grote investeringen zoals je interieur en kantoormeubelen. New10 kan je helpen met zakelijke financiering,[ bekijk de mogelijkheden hier.](https://new10.com/bedrijfsfinanciering)

Het recent gelanceerde Klimaatakkoord heeft impact op de hele samenleving, maar over de gevolgen voor ondernemers is nog veel discussie. Dit neemt niet weg dat het klimaatbeleid voor nieuwe mogelijkheden zorgt. Belastingmaatregelen in het Klimaatakkoord maken het voor jou als ondernemer goedkoper om te kiezen voor groene energie of een duurzaam bedrijfspand. De markt verandert, klanten zijn bewuster en zo ontstaan er mogelijkheden nieuwe businessmodellen. Ondernemerschap draait om inspelen op kansen en de duurzame economie zit in ieder geval vol verdienpotentieel. In dit artikel geven we je inzicht in relevante klimaatmaatregelen en zetten een aantal tips een rij. Zo ben je op de hoogte van wat er speelt en kun je klimaatkansen beter benutten voor duurzame groei van je onderneming. #### Geld besparen met verduurzaming van je bedrijfspand De gebouwde omgeving staat de komende jaren een transformatie te wachten. In 2023 is het voor kantoren groter dan 100m3 verplicht om energielabel C te hebben. Uiteindelijk wil de overheid dat in 2050 alle gebouwen duurzaam zijn. Dit betekent dat niet alleen de overheid maar ook bedrijven, burgers en ondernemers moeten investeren om woningen en bedrijfspanden CO2-vrij te maken. In het Klimaatakkoord staan plannen voor een Warmtefonds en een wijkgerichte aanpak, waarbij verbouwingen op wijkniveau worden georganiseerd. Voor jou als ondernemer geldt dat je bedrijfspand aan de energie-eisen in het klimaatakkoord moet voldoen. **Tip**: Benieuwd hoe je jouw bedrijfspand energiezuinig kunt maken? Vul de Energiebesparingsverkenner in voor meer inzicht en lees over subsidies op het [Ondernemersplein](https://ondernemersplein.kvk.nl/maak-uw-bedrijfspand-energiezuinig-voor-2023). #### Gasprijs gaat omhoog De belasting op gasgebruik gaat de komende tijd verder omhoog, terwijl stroomverbruik minder belast wordt. Doel is om aardgas minder aantrekkelijk te maken als brandstof en elektrische verwarming en productieprocessen te stimuleren. **Tip**: Kijk of je al over kunt stappen op elektrische voertuigen, machines of duurzame warmtebronnen in je bedrijfspand. #### Stap over op elektrisch rijden Voor ondernemers met een groot wagenpark heeft het Klimaatakkoord directe gevolgen. De belasting op diesel gaat met 1 cent omhoog in 2021 en in 2023. Ook met bezine-auto’s in de stad rijden wordt lastiger de komende jaren. Tussen de 30 en 40 gemeenten gaan de komende jaren zero-emissie zones instellen. Deze maatregel raakt ondernemers niet alleen qua investeringen in elektrische voertuigen. Het vraagt ook om slimmer rijden en plannen. Wanneer je nieuwe (bedrijfs)voertuigen aanschaft, kun je dus beter nu al kiezen voor elektrisch. Let op; als je veel vliegt voor je onderneming, dan krijg je te maken met stijgende prijzen voor vliegtickets. **Tip**: Kijk of je transport slim kunt combineren of werk samen met bedrijven in de buurt om vervoersstromen efficiënter in te zetten. #### Informeren over energiebesparing Op 1 juli dit jaar is de informatieplicht energiebesparing ingegaan. De meeste ondernemers zijn niet verplicht de overheid te informeren over de geplande energiebesparende maatregelen. Alleen bedrijven die vanaf 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m3 aardgas per jaar verbruiken moeten voldoen aan de informatieplicht. Meer informatie over hoe je bijvoorbeeld kunt rapporteren vind je [hier](https://ondernemersplein.kvk.nl/invoering-informatieplicht-energiebesparing/ ). **Tip**: Ook als je niet aan de informatieplicht moet voldoen kan het nuttig zijn om energiebesparende maatregelen te overwegen. Niet alleen om je energierekening te verlagen, maar ook om te zorgen dat je bedrijfspand aan de energie-eisen voldoet. #### Subsidies voor duurzaam ondernemen Investeert jouw onderneming in CO2-reducerende maatregelen, hergebruik van afval of werk je aan energie-innovaties en schoon transport? Goed nieuws, er zijn vanuit de overheid tientallen subsidies beschikbaar voor ondernemers die bijdragen aan oplossingen voor de grote klimaatuitdagingen. Het overzicht aan subsidies en regelingen vind je [hier](https://www.rvo.nl/subsidies-regelingen). Ook werkt de financiële sector aan groene financiering en het standaardiseren van overeenkomsten tussen banken en andere financieringspartijen. Zo kunnen duurzame ondernemers in aanmerking komen voor gecombineerde subsidies. **Tip**: Benieuwd naar verhalen van ondernemers en bedrijven die op allerlei innovatieve manieren hun CO2-uitstoot verkleinen? Je leest het in de serie [‘Aanpakkers’ ](https://www.klimaatakkoord.nl/serie-aanpakkers) #### Benut de kansen van circulair inkopen Een circulaire economie, waarin we grondstoffen optimaal inzetten, is een onmisbare schakel in het behalen van de klimaatdoelstellingen. Ook de overheid gaat hieraan bijdragen door duurzaam in te kopen. Van alles wat de overheden zoals het Rijk en gemeentes inkopen moet in 2022 minstens 10 procent circulair zijn. Denk aan producten die recyclebaar zijn, al hergebruikt, of met minder grondstoffen geproduceerd worden. Deze afspraak biedt mooie kansen voor ondernemers met circulaire bedrijfsvoering of producten die CO2-neutraal of circulair zijn. Ook als duurzaamheid nog nieuw voor je is, kun je alvast de CO2-voetafdruk van jouw product of dienst te berekenen. Dit helpt je om een maatschappelijk verantwoorde bedrijfsvoering in te richten en om je klanten te informeren over de milieubelasting. **Tip**: Met de gratis CO2-calculator op [Klimaatplein.nl](https://www.klimaatplein.com/gratis-co2-calculator) kun je makkelijk de voetafdruk van jouw bedrijf uitrekenen. #### Draag bij aan wind- en zonne-energie Steeds meer mensen investeren in zonnepanelen en de komende decennia wordt er volop ingezet op de ontwikkeling van windenergie op zee. Hard nodig want Nederland werkt toe naar een CO2-vrij elektriciteitssysteem in 2050. Dit betekent dat bestaande fossiele bronnen van elektriciteit worden vervangen door hernieuwbare bronnen. Wil je bijdragen met zonnepanelen maar heb je geen geschikt dak? Je kunt deelnemen aan een coöperatief project met zonnepanelen op basis van de Postcoderoosregeling. Met deze regeling kun je belastingkorting ontvangen op je energierekening. **Tip**: Geen dak voor zonnepanelen en meer weten over hoe je toch bij kunt dragen aan schone energie? De Consumentenbond schreef hier een [handig artikel](https://www.consumentenbond.nl/zonnepanelen/mogelijkheden-zonnepanelen-niet-op-eigen-dak) over. #### Investeren loont Ondernemen betekent dat je nieuwe ontwikkelingen signaleert en adopteert, om ervoor te zorgen dat je bedrijf toekomstbestendig is. Om in te spelen op de kansen van de klimaatplannen en de energietransitie is het misschien nodig om investeringen te doen. Maar in dit geval loont vooruit lopen: in de transitie naar een duurzame, circulaire economie zit veel potentie voor ondernemers. Heb jij plannen om je processen energiezuiniger te maken of wil je je bedrijfspand verduurzamen? Bij New10 kunnen we je helpen met verschillende financieringsbehoeftes, lees [hier](https://new10.com/blog/overzicht-financieringsvormen) wat er mogelijk is.

Een fijne plek om te werken is iets waarvoor je met z’n allen verantwoordelijk bent. Maar als management moet je er wel het voortouw in nemen. Zorg dat mensen kritiek durven uiten en plannen bedenken om het zo leuk mogelijk te maken op de werkvloer. Centraal staat hierin een open cultuur, waarin mensen open en eerlijk durven zijn over wat ze nou écht vinden. In dit artikel laten we zien hoe je in 4 stappen de wensen van je medewerkers waar kunt maken. Bovendien geven we tips waarmee je openheid en eerlijkheid onder je collega’s bewerkstelligt. **Stap 1: Tevredenheid meten** Met een periodieke survey breng je in kaart hoe tevreden je medewerkers zijn. De vragenlijst geeft je vaak veel kwalitatieve input. Onze tip: houd de survey kort en focus je op een bepaald thema. In de survey ‘feedback geven en krijgen’ vroegen we bijvoorbeeld of collega’s zich vrij voelen om feedback te geven en te krijgen. Aanvullend hierop gaan we ieder jaar individueel met iedereen om tafel voor een goed gesprek. Hierin stellen we gericht vragen over tevredenheid en vragen we om ideeën. En natuurlijk mogen dan alle vragen op tafel gelegd worden die misschien niet altijd worden gesteld in de openheid. **Stap 2: Resultaten bespreekbaar maken** Zodra je de resultaten van je survey binnen hebt, bespreek je die met de hele groep. Zo creëer je talk of the town en zorg je dat het onderwerp echt gaat leven bij iedereen. Bovendien check je zo of de resultaten breder gedragen worden en kun je meteen de eerste ideeën oogsten. **Stap 3: Aan de slag met de feedback** Heb je alle feedback verzameld? Categoriseer de input dan: * Wat gaat goed en behouden we? * Wat gaat goed en moeten we meer doen? * Wat gaat niet goed en moeten we verbeteren? Verbind vervolgens actiepunten aan die categorieën en ga ermee aan de slag. **Stap 4: Nog een keer meten** Als je alle acties hebt uitgevoerd, ga je kijken of die hebben geleid tot het gewenste resultaat. Volg het meetplan dat je in stap 1 hebt gebruikt en vergelijk de resultaten. Zijn er verbeteringen gerealiseerd? Goed bezig! Is er geen verschil? Dan is het goed om nieuwe acties te bedenken die wél leiden tot het gewenste resultaat. #### Zo creëer je een open en eerlijke cultuur Een voorwaarde om dit systeem te laten werken, is een open en eerlijke cultuur op de werkvloer. Elk teamlid moet zich vrij voelen om te zeggen wat hij wil. Met deze 4 acties zorg je voor een open en eerlijke cultuur onder je collega’s: 1. Neem opbouwende kritiek ter harte, doe er iets mee en laat ook zien wat je hebt gedaan 2. Moedig mensen aan om een kritische houding aan te nemen, en reken mensen zeker niet af op hun feedback 3. Het management is verantwoordelijk voor het verzamelen en delen van feedback, zowel positief als negatief. Steek daarbij de hand in eigen boezem en benoem ook de verbeterpunten voor jezelf 4. Maak mensen verantwoordelijk voor de uitvoering van hun eigen plannen en geef ze de ruimte die uit te voeren #### Heb geduld en zet door Als je aan de slag gaat met een cultuurverandering als deze, zijn geduld en doorzettingsvermogen essentieel. Gemiddeld duurt het 7 weken om een gedragsverandering te bewerkstelligen. Gedurende die periode is het jouw taak om de verandering bij iedereen scherp voor de geest te houden. Dat doe je zo: * Maak er een terugkerend item van bij wekelijkse meetings of dagelijkse stand-ups * Stuur je survey regelmatig uit en schroom niet om herinneringen uit te sturen * Bespreek het bij de koffieautomaat en aan de lunchtafel * Geef als management of als owner van het idee het goede voorbeeld – lead by example

Ferry Zonder heeft met Veloretti binnen vijf jaar een fantastisch fietsenmerk neergezet met een jaarafzet van 25.000 fietsen in verschillende landen. Maar Zonder staat nu voor de uitdaging om Europa definitief te veroveren. Hoe zorgt hij ervoor dat zijn Amsterdamse fietsen straks op elk plein in grote Europese steden te zien zijn? Ondernemer en groeicoach Kees de Jong geeft rake adviezen over leiderschap en het aantrekken van getalenteerd personeel om die droom te verwezenlijken. __Auteur__ : Kees de Jong | __Foto's__ : Bram de Vrind *Dit is de zesde aflevering van de serie Tipping Points. In deze serie gaat ondernemer, investeerder en groeicoach Kees de Jong samen met New10 in gesprek met ondernemers. Hij zoekt samen met de ondernemer naar de groei-bottlenecks om daarmee het bedrijf door het volgende tipping point te loodsen. Wij geloven dat groei niet alleen gaat over geld, maar juist ook over de persoonlijke ontwikkeling en het pakken van kansen.* #### Het bedrijf Simpel, clean en betaalbaar. Dat zijn de kenmerken van de fietsen van online fietsenmerk Veloretti. De cijfers bewijzen dat het concept aanslaat: het Amsterdamse bedrijf van Ferry Zonder heeft een miljoenenomzet en inmiddels twaalf mensen in dienst. Vorig jaar werden 25.000 stuks verkocht, dit jaar verwacht hij een groei naar 50.000. De helft van de fietsen wordt inmiddels over de grens afgezet, in landen als België, Duitsland, Engeland, Denemarken en Zweden. Zonder kwam op het idee voor het bedrijf tijdens een zoektocht naar een nieuwe fiets in 2012. “Ik zocht een mooie stadsfiets die niet te duur is en van goede kwaliteit, maar die was nergens te krijgen. Bij de fietsenmaker kreeg ik bovendien niet de juiste klantervaring. Ik dacht: dat kan beter”, vertelde hij toen ik hem bezocht in het strak georganiseerde logistiek centrum in Almelo. Zonder heeft zijn roots in Twente en studeerde bedrijfskunde in Londen. Hij had net zijn vorige bedrijf in licht- en geluidproductie verkocht. Met de opbrengst begon hij fietsenmerk Veloretti. Uitgangspunten: goede kwaliteit, goed design, goede prijs. Dat laatste kon hij garanderen door zich te positioneren als online speler. Door direct te leveren aan de klant, kon Veloretti de vanafprijs bepalen op 369 euro. “Uit marktonderzoek bleek dat de markt vrij traditioneel is. Met fietsenwinkels en groothandels waarbij veel marge blijft hangen. Er was dus ruimte voor een online fietsenmerk”, vertelde Zonder. > Uit marktonderzoek bleek dat de markt vrij traditioneel is. Met fietsenwinkels en groothandels waarbij veel marge blijft hangen. Er was dus ruimte voor een online fietsenmerk Veloretti heeft het hoofdkantoor en een brandstore in Amsterdam. De fietsen worden in een eigen fabriek in Europa gemaakt en het logistiek centrum zit in Almelo. De fietsen hebben een simpel ontwerp dat zo min mogelijk onderhoud vergt, met robuuste frames en terugtraprem. Veloretti is de voorbije jaren steeds in omzet verdubbeld. Dat leidde tot de nodige groeistuipen, die nu gelukkig allemaal onder controle zijn. Zonder krijgt een enorme drive van zijn onderneming: “De groei die je meemaakt... de mensen die je blij maakt met het product... dat je Veloretti's voorbij ziet komen in Parijs... het is te gek!” #### Het tipping point Zonder vertelde me over zijn ondernemersdroom. Hij wil 'de groei van Veloretti in Europa gestalte geven' en uiteindelijk 'in alle grote Europese steden een eigen brandstore hebben'. Om internationaal sneller en makkelijker te groeien heeft hij geïnvesteerd in automatisering. Zonder heeft bovendien afspraken gemaakt met toeleveranciers over de uitlevergraad en kwaliteit van het product. Hij wil in multilingual klantenservice investeren, zodat klanten geholpen kunnen worden in hun eigen taal. De grootste uitdaging waarvoor hij zich gesteld ziet? “We moeten ervoor zorgen dat we ook in andere landen zo goed en snel groeien zoals we nu doen in markten als België en Duitsland. Dat vraagt om lokale marktkennis en expertise.” #### Het coachingsadvies Ferry heeft een fantastisch businessmodel en een fantastisch product. Zijn slimme keuzes hebben geresulteerd in een spectaculaire groei naar een miljoenenomzet in vijf jaar. Maar om zijn bedrijf succesvol naar de volgende fase te brengen, zal Ferry andere keuzes moeten maken. Hij zal zelf minder uitvoerende taken op zich moeten nemen en zich bezig moeten houden met het binnenhalen van ervaren mensen, die bij voorkeur al internationaal hebben geopereerd. Met hun kennis zijn zij de sleutel voor het veroveren van nieuwe markten. Maar dat hooggekwalificeerde personeel komt niet zomaar naar Veloretti. Het is aan Ferry de taak om een sterke visie en ambitie te formuleren om deze mensen te verleiden en aan zijn bedrijf te binden. De droom die Ferry formuleerde vind ik eigenlijk nog te vaag en onbevredigend. Ik zie brandstores als een middel om internationale groei te bereiken en niet als doel op zich. Ferry heeft een visie nodig waarop zijn (toekomstige) personeel aanslaat. Bijvoorbeeld: ‘op alle pleinen van grote Europese steden wil ik iedere tien minuten een Veloretti voorbij zien komen’. Als je het zo framet krijgen (toekomstige) medewerkers veel meer een wow-gevoel. > op alle pleinen van grote Europese steden wil ik iedere tien minuten een Veloretti voorbij zien komen Het formuleren van een visie en aantrekken van nieuw personeel vergt een ander timemanagement. Ferry zal zijn huidige bezigheden voor Veloretti kritisch tegen het licht moeten houden. Hij kan beginnen met het uitbesteden van alle operationele taken die hij verricht binnen het bedrijf. Want repetitief werk kun je ook door anderen laten doen. Zo creëert hij voor zichzelf de ruimte om de rol te pakken die nodig is voor het zeker stellen van de toekomst van zijn bedrijf. De volgende stap zou zijn om een professionalisatieslag te maken binnen de organisatie. Ferry zou daartoe letterlijk moeten uittekenen hoe het bedrijf eruitziet als het bijvoorbeeld over drie jaar 20 miljoen omzet draait. De huidige locatie in Almelo is volgens de projecties over een jaar alweer te klein. Ferry kan dus eigenlijk nu al gaan kijken naar een nieuw pand – en financiering- dat die groei aankan. En hoe zorg je ervoor dat de finance, marketing en afterservice afdelingen een geoliede machine worden? Voor Ferry persoonlijk wacht de taak om zichzelf te ontwikkelen als leider van zijn nieuwe, grote organisatie. In mijn optiek werkt dat hetzelfde als bij een topsporter. Die bepaalt vaak niet zelf wat hij moet doen om sneller of beter te presteren te gaan, maar heeft een mentor of coach nodig. Voor Ferry kan dat een andere ondernemer die al heeft gedaan wat Ferry nog moet doen. Een ondernemer als Raymond Cloosterman heeft met Rituals bijvoorbeeld al internationale expansie doorgemaakt. Ferry kan daarvan leren in plaats van zelf met trial en error uitvinden hoe het moet. Die tijd heeft hij niet want hij zit in een uiterst competitieve markt. Als de blauwdruk voor een sterke organisatie eenmaal staat, kan Ferry het aantrekken van financiering overwegen om de groei te versnellen. Een lening zou voor Veloretti de meest logische keuze zijn. Het bedrijf is schuldenvrij en heeft met de voorraad van 6.000 fietsen een goed onderpand. Lenen is bovendien veel goedkoper dan aandelen aan overdoen aan een investeerder. Online aanbieders zoals New10 kunnen Ferry met deze financieringsbehoefte helpen. New10 gelooft dat externe financiering snel en simpel digitaal moet kunnen worden geregeld, zodat ondernemers hun kostbare tijd in hun bedrijf kunnen stoppen. Bij New10 weet je binnen 15 minuten of je kunt lenen en met welke voorwaarden.

Stel duidelijke doelen met meetbare resultaten en je onderneming groeit als kool. Dat is de filosofie achter het systeem van objectives and key results, kortweg OKR. Veel grote bedrijven als Google, Intel en LinkedIn passen het toe. En ook wij hebben er veel aan gehad bij het lanceren en opschalen van onze start-up. Wij zien echter dat deze filosofie binnen het mkb nog weinig wordt toegepast: hier ligt dus een grote kans voor veel ondernemers. Omdat we graag helpen om die kansen wel te pakken, delen we hier onze ervaringen. #### Wat is OKR? Objectives and key results, kortweg OKR, is een systeem dat is gebaseerd op het stellen van duidelijke ambitie (objectives) en het daaraan koppelen van meetbare doelen (key results). We weten dat ondernemers met een duidelijke ambitie sneller groeien. OKR helpt je om die ambitie stapsgewijs te realiseren. En door steeds tussentijds je voortgang te meten, weet je of je op de goede weg bent, of dat je bij moet sturen. __Wat zijn de voordelen?__ 1. Duidelijk – Je weet wat je wilt bereiken met het team en wat je afspreekt om te doen om dat te bereiken 2. Meetbaar – De data vertelt je precies wat werkt, en wat niet 3. Wendbaar – Het ritme van OKR helpt om snel af te stemmen en bij te sturen als dat nodig is 4. Flexibel – Je doelen liggen vast, maar hoe je die bereikt bepaal je gaandeweg. Zo kun je goed reageren op ontwikkelingen in de markt #### In 5 stappen aan de slag met OKR 1. Stel maximaal 3 ambitieuze jaardoelen Dit zijn je objectives. Een objective moet inspireren en hoeft niet meetbaar of zelfs haalbaar te zijn. Sterker nog, het juist goed om doelen te stellen waarvan je weet dat je ze nu niet kunt behalen. In je pogingen ze toch te behalen, kom je vaak verder dan je voor mogelijk had gehouden. Stel jezelf de vraag waar je echt trots op zou zijn, en wat een feestje waard is. 2. Stel scherpe, meetbare kwartaaldoelen Dit zijn je key results. Ga uit van 2 tot 5 results per objective. Zorg dat deze resultaten meetbaar zijn: dat betekent dat je er getallen aan moet kunnen koppelen. 3. Richt een meetplan in Bepaal hoe je jouw key results gaat meten. Denk aan databronnen als financiële gegevens, je bereik op social media of analyses van verkeer op je website met Google Analytics. Bij ieder type resultaat past een eigen manier om te meten. Onze tip: begin klein, met data die je nu al hebt of snel kunt verzamelen en bouw je data daarna verder op. 4. Wijs een verantwoordelijke aan Ieder key result krijgt een of meerdere owners die verantwoordelijk zijn voor het behalen van het key result. Maar let op: dat iemand verantwoordelijk is, betekent niet dat er consequenties verbonden worden aan het wel of niet behalen van het resultaat. Immers: dat belemmert het stellen van écht ambitieuze doelen. Bij New10 mikken we op 70 – 90% van het key result, en onderstrepen we dat een niet behaald resultaat nooit meeweegt in beoordelingsgesprekken. 5. Bepaal een ritme Een ritme helpt om gestructureerd aan de slag te gaan met acties die je helpen resultaat te behalen. Bekijk bijvoorbeeld iedere 2 weken met alle betrokkenen de voortgang op de results. Je reflecteert dan op wat goed ging en wat niet goed ging. Daarna stel je acties op voor de komende 2 weken om te verbeteren of de goede resultaten voort te zetten. Staar je niet blind op je key results: het gaat om je objective. Stel je key results bij als je hebt geleerd dat je objective op een andere wijze makkelijk is te halen, en meet vervolgens of dat inderdaad zo is. #### OKR: een praktijkvoorbeeld Stel: we runnen een kledingwinkel in het centrum van Amsterdam. We verkopen unieke kleding aan een vaste schare fans. Maar écht voet aan de grond krijgen lukt ons nog niet. We gaan OKR gebruiken om dat voor elkaar te krijgen. Onze doelstelling is kwalitatief en inspireert alle medewerkers van onze winkel om dat doel te bereiken: Objective: “Onze kledingwinkel is meest geliefde van Amsterdam” Om onze voortgang op de gestelde ambitie te meten en erop te kunnen sturen, koppelen we deze key results aan deze ambitie: __Key results__ 1. Zorg dat 40% van de nieuwe klanten een terugkerende klant wordt 2. Verbeter onze Net Promotor Score (NPS) van 40 naar 60 3. Vergroot van het aantal volgers op Facebook en Instagram van 1500 naar 10000 Aan deze key results koppelen we vervolgens acties en we zetten de meting op. Bijvoorbeeld: 1. Start een loyaltyprogramma voor vaste klanten en meet vervolgens of klanten binnen 1 kwartaal terugkomen 2. Train al het winkelpersoneel om klanten zo goed mogelijk te helpen. Alle klanten die iets kopen, ontvangen een simpele survey 3. Voer een online campagne met prachtige fotografie om de social engagement te vergroten #### Meteen aan de slag met OKR? Wij helpen je graag op weg tijdens een OKR-kennissessie bij ons op kantoor. We delen onze ervaringen met OKR, maar zetten jou natuurlijk ook aan het werk. Onder begeleiding van onze experts ga je aan de slag met het definiëren van doelen en resultaten voor je eigen onderneming. Daarna ben je klaar om je ambities waar te gaan maken.

Niek de Jong heeft met zijn startup Sustainder geweldige kansen om uit te groeien tot de grootste aanbieder van slimme lantaarnpalen in Europa. Maar hoe leid je snelle groei in goede banen? In deze vijfde aflevering van de serie Tipping Points helpt ondernemer en groeicoach Kees de Jong met handvatten om de Europese droom van 500 miljoen omzet te verwezenlijken. #### Het bedrijf Een lantaarnpaal kan meer dan alleen licht geven. Dat is de visie van oprichter Niek de Jong van Sustainder uit het Drentse Emmen. De startup maakt slimme lantaarnpalen die eventueel ook kunnen ruiken, horen, meten en communiceren. Dat doen ze goed. Sustainder, dat voortkomt uit de Philips armaturenfabriek in Emmen en Dazzletek in Breda, bestaat pas anderhalf jaar, maar heeft nu al 3,5 miljoen omzet en twintig man personeel. Ze hebben 130 gemeenten als klant en verwachten dit jaar 15 tot 20 duizend armaturen te leveren. Niet alleen in Nederland, maar ook in landen als Duitsland en Tsjechië. Een niet te stillen ondernemerslust en ervaring in de corporate wereld bij KPN brachten De Jong mede tot het starten van het bedrijf. Net als tien, vijftien jaar geleden in de telecom, vindt volgens De Jong nu digitale disruptie plaats in de straatverlichting-industrie. “Rond het millennium was alles bij KPN nog analoog georganiseerd. Ik verkocht er telefooncentrales met toestellen en bekabeling. Nu verloopt alles in de telecom draadloos en via mobiel. De leveranciers zijn vervangen voor partijen die toen nog helemaal niet bestonden. Die trend zie ik ook in de straatverlichting”, vertelde De Jong toen ik hem bezocht in de Emmense fabriek. De Jong ziet kansen om lantaarnpalen slimmer te maken. In eerste instantie met ingenieuze verlichting, die bijvoorbeeld feller brandt als je erlangs loopt of -rijdt. En in de toekomst met andere toepassingen, zoals het meten van luchtkwaliteit of geluidsniveau: de smart city. “Het Journaal meldde laatst dat geluidsstress tot enkele honderden doden per jaar leidt. Als je met slimme lantaarnpalen de geluidsniveaus kunt meten, weet je precies op welke plekken het probleem zich voordoet”, zegt de ondernemer. #### Het Tipping Point De Jong wil over tien jaar met Sustainder een toonaangevende slimme Europese speler zijn op het gebied van buitenverlichting, met 500 miljoen omzet. De huidige marktvraag is vooralsnog alleen lantaarnpalen met slimme verlichting en is sterk gedreven door de wens om CO2 uitstoot maximaal te reduceren. Maar de Sustainder lantaarnpalen zijn ook geschikt voor het toevoegen van smart city-toepassingen in de toekomst. > Ons toekomstbeeld is dat lantaarnpalen de ogen en oren worden van de stad De ondernemer denkt dat er vanwege privacy en strategische redenen behoefte is aan een puur Europese speler die de slimme lantaarnpalen levert. “Ons toekomstbeeld is dat lantaarnpalen de ogen en oren worden van de stad. Ik denk niet dat we elke 300 meter een Chinese of Koreaanse lantaarnpaal of persoon die meekijkt in het straatbeeld willen hebben.” De grootste uitdaging waarvoor De Jong zich gesteld ziet? “Om op een slimme manier zo snel te groeien dat je niet wordt ingehaald door concurrenten of andere veranderingen in de markt.” #### Het coachingsadvies Sustainder is goed uit de startblokken gekomen. Ze zijn in achttien maanden spectaculair gegroeid van nul naar 3 miljoen omzet. Ze hebben een product waarvan veel ondernemers dromen: ze begeven zich in een afgebakende markt en het product is makkelijk schaalbaar. De fabriek in Emmen kan 300.000 armaturen per jaar maken. Maar om door te stoten naar Europees marktleiderschap, zullen ze de organisatie moeten aanpassen en vooral op zoek moeten naar kapitaal om die extreem snelle groei te financieren.

Je bent ondernemer geworden omdat je in je bovenkamer een ideeënmachine hebt zonder uitknop. Plannen voor een nieuw product, een verbetering van je service, of een strategie om een totaal andere doelgroep aan te spreken. Eigenlijk zou je die plannen moeten testen, alleen duurt dat allemaal lang: je wilt gewoon gaan! Gelukkig is er een manier waarop je je plannen al gaande kunt testen en verbeteren. En daarvoor gaan we naar Silicon Valley in Californië. #### Lean Startup Approach De snelgroeiende technologiebedrijven in Silicon Valley hebben het antwoord gevonden op de vraag hoe je snel kunt groeien en veranderen, zonder uit de bocht te vliegen. De sleutel is de Lean Startup Approach. Deze aanpak is gebaseerd op een methodiek die is ontwikkeld door Eric Ries, en bestaat uit een simpele cyclus van testen, leren, verbeteren en opnieuw testen. Nu hoor ik je denken: “Tech startups? Silicon Valley? Serieus? Ik heb al 20 jaar een succesvol bedrijf, en dan komt iemand met nul kennis van mijn business mij vertellen hoe ik mijn zaak moet runnen? Laat me niet lachen!” Ok, een tech startup in Silicon Valley heeft een andere dynamiek dan een bakkerij in Utrecht. Toch leer ik je graag de 2 belangrijkste Lean Startup-principes, omdat ik denk dat iedere ondernemer er wat aan heeft. Met een voorbeeld breng ik de lessen in de praktijk. Ze kunnen jouw kleine of middelgrote onderneming zeker verder helpen, ongeacht in welke fase je je bevindt als ondernemer. Aan de slag! #### De Bouwen-Meten-Leren-cyclus Als ondernemer moet je “*ontdekken wat klanten echt willen, niet wat ze zeggen dat ze willen of wat wij denken dat ze willen*” (The Lean Startup, Eric Ries). De Bouwen-Meten-Leren-cyclus is een gesimplificeerde versie van de methode waar wetenschappers mee werken: 1. Je start met een hypothese 2. Je bouwt de goedkoopste manier om die te testen 3. Je meet de resultaten 4. Je leert van het experiment 5. Je stelt je plannen bij Je doel is om zo snel mogelijk door dit proces heen te bewegen. Bij deze aanpak gebruik je zowel interviews met klanten (kwalitatieve data) als kille cijfers (kwantitatieve data).   #### Minimum Viable Product (MVP) Het doel van een MVP is met zo min mogelijk investering van tijd en geld zoveel mogelijk feedback te verzamelen. De MVP is snel te ontwikkelen en heeft precies genoeg features om het product uit te kunnen brengen en te testen met gebruikers. Met die feedback verbeter je het product om het daarna opnieuw uit te brengen en te testen. “*In de MVP ontbreken allerlei functionaliteiten die later essentieel kunnen zijn. Op een bepaalde manier vergt het maken van een MVP wel extra werk. We moeten namelijk de impact kunnen meten. Maar als we iets maken dat niemand wil hebben, maakt het toch niet uit of we het binnen planning en budget bouwen.*” (The Lean Startup, Eric Ries). #### Praktisch voorbeeld: een kip-piri-piri-restaurant Nu gaan we deze concepten toepassen in een bedrijfsscenario waar totaal geen tech aan te pas komt. Stel, je runt een succesvolle keten van kip-piri-piri-restaurants en je wil weten of het publiek in Leiden klaar is voor een vestiging in de stad. Je wilt in ieder geval deze 2 hypothesen testen: 1. Willen mensen komen eten en ervoor betalen? 2. Wat is de beste plek om mijn restaurant te openen? __Bouwen__ Een goedkope en snelle manier om beide hypothesen te testen is om een foodtruck te huren en door Leiden te trekken. Dit is je Minimum Viable Product (MVP). Door iedere week op een andere plek te gaan staan, ontdek je gemakkelijk de beste buurten om je business te runnen. __Meten__ Je interviewt tijdens dit experiment zoveel mogelijk mensen. Stel vragen als: - Waarom koos je ervoor onze kip piri-piri te proberen? - Zou je ons eten aan vrienden aanraden? - Zou je dit soort eten in een restaurant eten? En zo ja, in wat voor setting? Ontspannen, elegant, chic, …? Je verzamelt ook kwantitatieve data, zoals: - In welke buurten was mijn verkoop het hoogste? - Op welke momenten van de dag had ik de meeste klanten? #### Leren Nadat je alle feedback en data hebt verzameld, kun je gaan nadenken over de volgende stap. In deze situatie kun je 2 dingen doen. __Doorgaan__: mensen waren dol op je kip piri-piri en je vond een plek in de stad die flink wat omzet kan opleveren. Door de feedbackronde te herhalen kun je je plannen perfectioneren, bijvoorbeeld door te testen met prijzen en werkuren __Draaien__: het experiment heeft aangetoond dat je hypothese niet juist was. Let op: dit was geen verspilling van tijd of geld. Je hebt tenslotte geleerd wat niet werkt tegen een geringe investering. Met deze lessen kun je nieuwe hypothesen testen en experimenten uitvoeren, zoals ander eten of een andere stad. #### En…plannen waarmaken Op een gegeven moment heb je genoeg geleerd en verbeterd om van je Minimum Viable Product een écht kip-piri-piri-restaurant te maken. Tijd om op zoek te gaan naar investeerders om je dromen waar te maken. Bij New10 helpen we je graag op weg. Wij checken binnen 15 minuten gratis je mogelijkheden voor een lening. Dat is pas lean!

Het Yoga Huis van Rianne Sevink (42) in Doetinchem loopt prima. Maar 'good is the enemy of great'. Hoe kan Rianne haar bedrijf in een stroomversnelling brengen? In deze vierde aflevering van de serie Tipping Points, helpt ondernemer en groeicoach Kees de Jong haar met het bouwen van een systeem voor vijf keer zoveel klanten en een half miljoen omzet. *In deze vierde aflevering van de serie Tipping Points gaat ondernemer, investeerder en groeicoach Kees de Jong samen met New10 in gesprek met ondernemers. Hij zoekt samen met de ondernemer naar de groei-bottlenecks om daarmee het bedrijf door het volgende tipping point te loodsen. Wij geloven dat groei niet alleen gaat over geld, maar juist ook over de persoonlijke ontwikkeling en het pakken van kansen.* #### Het bedrijf 'Yogas chitta vritti nirodha' staat op de muur bij de sfeervolle yogastudio van Rianne Sevink in een oud schoolgebouw in Doetinchem. Dat betekent zoveel als het stilleggen van de wervelingen van het denken. Met haar team van negen docenten helpt Rianne daarmee zo'n 120 vaste klanten verspreid over ruim 30 lessen per week. Van rustige yogastijlen tot intensieve power yoga. Rianne werd twaalf jaar geleden door yoga gegrepen na het volgen van een proefles. Ze volgde verschillende opleidingen en begon vijf jaar geleden als docent bij Het Yoga Huis in Doetinchem, dat ze later overnam. “Ik vind het elke dag weer een voorrecht om hier te werken. De cursisten komen met goede energie en ik vind het supergaaf dat ik mijn ondernemersideeën in de praktijk kan brengen. Maar ik ben ook idealistisch: yoga draagt bij aan een betere wereld. Met mijn bedrijf kan ik dat handjes en voetjes geven.” > Dan kan ik de docenten een fulltimebaan bieden, voldoende bijdragen aan mijn gezinsinkomen en geld apart zetten om te investeren #### Het tipping point De ambities van Rianne zijn groot. De maandomzet van Het Yoga Huis is met zo'n 6000 euro voldoende om de docenten en huur van te betalen, maar het houdt niet over. Ze wil de komende vijf jaar met haar bedrijf uitgroeien tot de autoriteit op het gebied van yoga in Oost-Nederland. Ze wil vestigingen openen in plaatsen als Winterswijk, Zevenaar en Zutphen en de omzet van de hoofdvestiging in Doetinchem verdubbelen. Het aantal abonnees moet groeien van 120 naar 750 tegen een omzet van een klein half miljoen. “Dan kan ik de docenten een fulltimebaan bieden, voldoende bijdragen aan mijn gezinsinkomen en geld apart zetten om te investeren”, uitte Rianne haar wensen. Hoe brengt Rianne haar bedrijf in een stroomversnelling? Het grootste probleem is in mijn optiek de dunne financiering en de lage focus op omzetgroei. Dat vormt de basis voor een reeks andere problemen. Rianne wil bijvoorbeeld verhuizen naar een nieuw pand. Daar zie ik wel een uitdaging in want in alle gevallen, als je een banklening wil krijgen, als je een hypotheek wil krijgen of een investeerder zoekt, zul je consistente omzetgroei moeten aantonen.  *(Foto) Rianne Sevink © Bram de Vrind* #### Het coachingsadvies Maar de eerste prioriteit is bedrijfsmatig gezien om systematisch veel meer nieuwe klanten te werven. Nu is daar geen uitgedacht proces voor. Wil je dat effectief regelen, dan werkt het om een soort systeem in te richten met radertjes waaraan je kunt draaien om de omzet te vergroten. Het eerste radertje: de website. Rianne kan de website opnieuw inrichten om de conversie te verhogen. Bijvoorbeeld door meer nadruk te leggen op de unique selling points van het Yogahuis: het no-nonsens karakter van de studio en de goede kwaliteit van de lessen. Zo zorg je ervoor dat meer paginabezoekers ook daadwerkelijk klant worden. Door systematisch te adverteren in Google Adwords en met handige tools zoals Google Mijn Bedrijf kan Rianne meer bezoekers naar haar website halen. In onze blog "[5 gratis tools om je bedrijf online te laten groeien](https://new10.com/blog/5-tools-voor-online-groei "5-tools-voor-online-groei")" lees je meer over dit onderwerp. Pr-stunts en -acties zijn een ander middel om je bedrijf op een leuke manier onder de aandacht te brengen, zonder dat het te veel tijd of geld kost. De effectiefste manier om nieuwe klanten te werven is echter nog altijd mond-tot-mondreclame. Rianne kan bestaande klanten een gratis extra les of abonnementskorting aanbieden als ze iemand aanbrengen. Rianne kan ook de docenten vragen om via hun netwerk actiever nieuwe klanten te werven. Zij hebben daar als geen ander baat bij, omdat ze worden betaald per cursist per les.