Shirley Wijngaarden
New10 redactie • Slimmer ondernemen
Exploitatiebegroting: Wat is het en hoe maak je er een?
Een exploitatiebegroting helpt je als ondernemer bij een goed financieel plan: het geeft inzicht in je verwachte opbrengsten en kosten over een bepaalde periode. Maar wat is een exploitatiebegroting precies, hoe maak je er een en waarom is het zo belangrijk bij het aanvragen van een financiering? We leggen het je stap voor stap uit, inclusief voorbeelden en handige tips.
Wat is een exploitatiebegroting?
Een exploitatiebegroting is een overzicht van de verwachte omzet, kosten en winst (of verlies) van je onderneming over een bepaalde periode, meestal een jaar. Het is een belangrijk onderdeel van je financiële plan. In feite laat het zien of je onderneming winstgevend kan zijn. Dat laat zien dat je op lange termijn in staat bent om winst te maken en aan je financiële verplichtingen te voldoen. De winstgevendheid is ook een van de belangrijkste cijfers om je financiële situatie te beoordelen. Ook al groeit je omzet hard, op de lange termijn is het van belang dat je winst maakt om succesvol te blijven. Als je onderneming niet structureel winst behaalt kan dit erop wijzen dat je verdienmodel niet rendabel genoeg is.
In tegenstelling tot de liquiditeitsbegroting, die draait om kasstromen (geld in en uit je onderneming), richt de exploitatiebegroting zich op winst en verlies. Dit is vooral van belang als je een zakelijke lening wilt aanvragen. Financiers willen zien of jouw bedrijf levensvatbaar is.
Waarom is een exploitatiebegroting belangrijk?
- Geeft inzicht in de winstgevendheid van je onderneming
- Helpt bij het maken van strategische keuzes
- Is vaak verplicht bij het aanvragen van een financiering
- Voorkomt financiële verrassingen
Voorbeeld exploitatiebegroting
Stel, je hebt een koffiezaak. Je verwacht dit jaar € 150.000 omzet te draaien. Je kosten bestaan uit:
-
Inkoop koffie & snacks: € 30.000
-
Huur en vaste lasten: € 24.000
-
Loonkosten: € 40.000
-
Overige kosten (marketing, administratie): € 10.000
Je exploitatiebegroting ziet er dan als volgt uit:
Exploitatiebegroting maken in 5 stappen
1. Bepaal je omzetverwachting. Kijk naar historische cijfers of maak een inschatting op basis van je markt en strategie.
2. Schat je kosten in. Denk aan inkoop, personeel, huur, marketing en afschrijvingen.
3. Bereken je winst of verlies. Trek je kosten van je omzet af.
4. Maak meerdere scenario’s. Denk in best case en worst case.
5. Werk het uit in Excel of software. Een overzichtelijk format helpt enorm.
Wat is het verschil tussen een exploitatiebegroting en een liquiditeitsbegroting?
Hoewel de termen vaak door elkaar worden gehaald, zijn het verschillende overzichten:
-
Exploitatiebegroting: richt zich op winst en verlies (resultaat).
-
Liquiditeitsbegroting: kijkt naar de kasstromen: hoeveel geld komt er binnen, en wanneer gaat het eruit?
Beide zijn belangrijk voor een gezonde bedrijfsvoering en voor een goede voorbereiding op een financieringsaanvraag. Je liquiditeit op orde houden is belangrijk, omdat je dan met je bedrijf op korte termijn tegen een stootje kan. Onverwachte tegenvallers zullen je dan niet in paniek doen raken. Je winst-verlies, oftewel je exploitatie op orde hebben, betekent dat je onderneming levensvatbaar is.
Klaar voor de volgende stap?
Een goede exploitatiebegroting geeft je niet alleen inzicht in je onderneming, maar helpt je ook bij het voorbereiden op een aanvraag voor financiering.
