Als ondernemer heb je geld nodig om te groeien. Maar wie investeerders aantrekt, geeft een deel van de zeggenschap over het bedrijf uit handen. En dat was nu juist niet de bedoeling van koffiebrander Esther Maasdam van Manhattan Coffee Roasters. Een noodzaak of een gemis is altijd een mooie reden om je eigen bedrijf te beginnen. Dat geldt ook voor Esther Maasdam en haar compagnon Ben Morrow.

Maasdam had al een heel leven achter de rug als barista. Zij was onder andere van 2011 t/m 2014 Nederlands kampioen latte art en ze veroverde de 5e plek op het WK latte art in 2013. Ook werkte zij een tijdje als uitbater van een koffiecateringbedrijf. Morrow deed zijn ervaring in het koffievak op als barista in Melbourne en heeft tweemaal de Internationale Coffee Masters wereldtitel gewonnen.

In 2017 besloten Maasdam en Morrow om niet langer koffie van leveranciers te gebruiken, maar hun eigen koffie te gaan branden. 'We wilden gewoon zelf lekkerdere koffie drinken. We mikten op een uniek high-end product. Dat bereik je eerder als je het zelf doet,' zegt Esther.

Na het eerste jaar echt van start

Vanaf het begin was de taakverdeling tussen Ben en Esther duidelijk. Hij hield zich bezig met de productie en inkoop van de grondstoffen en bepaalde hoe de koffie gebrand moest worden. Esther richtte zich op de klanten, de relaties en de marketing. Ze is het gezicht naar buiten: 'Ik organiseer bijvoorbeeld evenementen en ben wat vaker de deur uit. De grote beslissingen nemen we samen.'

Na het eerste jaar was er genoeg verdiend om een zelfstandig bedrijf op te starten dat ze Manhattan Coffee Roasters noemden. Ze verhuisden naar een eigen pand en investeerden in apparatuur. Esther: 'We hadden voldoende geleerd om zelfstandig door te kunnen. Dus dit was een mooi moment om een eigen merk te lanceren.'

Maar met wie ga je in zee?

Manhattan Coffee Roasters levert wereldwijd aan B2C- en B2B-klanten in meer dan 40 landen. Via hun webshop verkopen zij de koffie wereldwijd, waarvan de helft van de verkopen naar klanten buiten de EU gaat. 'Het ging allemaal sneller dan verwacht. Dus eind vorig jaar moesten we op zoek naar een nóg groter pand.'

Als je zo snel groeit, loop je tegen flink wat uitdagingen aan. Zo was er de wens om een nieuwe elektrische koffiebrander aan te schaffen en moest er geïnvesteerd worden in verpakkingen en websites. Hier liepen ze als ondernemers tegen een prangende kwestie aan. Als je zelf de ervaring hebt en weet wat je wil, maar je hebt ook cash nodig, wat doe je dan? Investeerders die zich meldden, waren er inmiddels zat. Maar ze vroegen zich af of het wel verstandig was om daarmee in zee te gaan.

Controle houden

Een belangrijk uitgangspunt van het bedrijf is dat Manhattan Coffee Roasters duurzaam en maatschappelijk verantwoord opereert. Vandaar dat er voor elektrisch koffiebranden is gekozen in plaats van gas. Bij de inkoop van bonen wegen de werkomstandigheden bij de telers mee. Esther: 'Een externe investeerder kan die manier van werken in gevaar brengen. Dat wilden we niet. We besloten 50/50 eigenaar te blijven. Zo behouden we de controle.'

Met de ingang van de nieuwe fase begin dit jaar, met de verhuizing naar het grotere pand en de professionalisering, was er ook weer nieuw geld nodig. Omdat wederom aankloppen bij familie en vrienden voor een persoonlijke lening niet meer afdoende was, kwamen ze via huisbank ABN AMRO bij dochteronderneming New10 uit.

Samen voor zuivere koffie

Volgens Esther verliep het contact met New10 vanaf het begin heel goed. 'Koffie staat bekend als een 'lastig' product. Dat komt door de landen waar de koffie vandaan komt, maar ook door de productiemethoden. Zo moesten wij bewijzen dat er bij de productie van onze koffie geen ontbossing plaatsvindt. Ook kwamen er vragen over klimaat en sociaaleconomische duurzaamheid.’

Ze begrijpt dat het vervelend lijkt om allerlei gedetailleerde informatie te moeten delen. Maar eigenlijk was ze hier wel blij mee: 'Ik vind het juist prettig omdat het laat zien dat wanneer New10 een lening verstrekt, het geld ook op de juiste plek terechtkomt. Dus de aanvraag indienen kostte flink wat werk, maar ik wist ook zeker dat we de planeet niet slechter zouden maken. Samen gingen we allebei voor hetzelfde: voor zuivere koffie.'

Bouwen aan een eigen merk

Uiteindelijk werd de aanvraag van de financiering van twee ton soepel goedgekeurd. 'Over alle stappen die we moesten zetten om de aanvraag rond te krijgen, werd goed gecommuniceerd door New10. Ik kreeg telkens iemand aan de lijn die begreep waar we mee bezig waren en die met me meeleefde.'

Volgens Esther was deze investering juist nu nodig, omdat het bedrijf in een fase zit waarin veel tegelijkertijd moet gebeuren. Naast de verhuizing naar een nieuw pand, en een nieuwe elektrische brander, is er flink geïnvesteerd in een nieuwe digitale backbone. Ook wordt de standaardverpakking vervangen voor een eigen ontwerp. ‘Op dit moment moet álles beter. Zo kunnen we doorgroeien naar de bouw van een eigen merk.'

Het grote plaatje

Wat voor tips zou ze collega-ondernemers willen geven die voor deze groeistap staan? 'Als je de controle wilt houden, is lenen misschien beter dan je overleveren aan investeerders. Kijk naar investeringen die je geld gaan opleveren en geld gaan besparen. En vergeet niet om jezelf vrij te spelen. Je hebt de neiging om te blijven hangen in details, zeker als je een vakidioot bent. Maar op een gegeven moment kun je je beter richten op het grote plaatje.'