Zo maak je een impactanalayse van de coronacrisis op je bedrijf

In dit artikel leggen we uit hoe je een impactanalyse doet aan de hand van vier businessmodel dimensies: je klantvraag, je waardepropositie, positionering en capaciteiten. Zo krijg je inzicht in de korte- en lange termijn impact, heb je meer grip op de situatie en kun je sneller inspelen op ontwikkelingen in de markt.

Met de verlenging van de coronamaatregelen bereiden bedrijven zich langzaam voor op de nieuwe norm: een 1,5-meter maatschappij. Wat dit voor jou als ondernemer gaat betekenen is misschien nog onduidelijk, dus wil je zo snel mogelijk in actie komen om je bedrijfsresultaten te beschermen. Door de impact van de coronacrisis op je businessmodel te analyseren, zowel op de korte als op de lange termijn, breng je risico’s en kansen in beeld.

1. Klantvraag in kaart brengen

Begin met onderzoeken welke impact de crisis heeft op de klantvraag naar je product of dienst. Gaan klanten meer of minder afnemen en via welke afzetkanalen? Probeer ook het consumentengedrag op macroniveau in kaart te brengen:

• Hoe veranderen de uitgavenpatronen van consumenten als gevolg van de crisis?
• Kun je aansluiten op ontwikkelingen door bijvoorbeeld nieuwe (bezorg)kanalen te overwegen? In de huidige situatie is persoonlijk contact zo veel mogelijk beperkt en zien we een grote verschuiving naar online: biedt dit kansen voor je bedrijf?
• Zijn er nieuwe klantgroepen om te overwegen in branches waar je voor de crisis niet over na hebt gedacht zoals de overheid?
• Onderzoek ook of er veiligheidsrisico’s zijn voor je bedrijf: loopt je personeel bijvoorbeeld geen gevaar?

2. Waardepropositie analyseren

De volgende dimensie die je gaat uittekenen en analyseren is je waardepropositie. Je waardepropositie geeft antwoord op de vraag welke toegevoegde waarde jouw bedrijf levert voor je klanten. Het is de primaire reden waarom klanten voor jouw bedrijf kiezen. Hoe verandert jouw waardepropositie door de pandemie en kun je het nieuwe relevantie geven in crisistijd? We nemen onze eigen waardepropositie als voorbeeld: de nieuwe norm neerzetten in zakelijke financiering en ondernemers helpen versnellen. Juist in de coronacrisis zien we dat de vraag naar financiering groeit, maar dat de voorwaarden en risico’s veranderen. Ook ontstaan er nieuwe oplossingen waar we als New10 op in moeten spelen zoals de BMKB-c regeling. Kijk ook naar de ontwikkelingen in jouw sector en daarbuiten: wat zijn de kansen die je kunt benutten in jouw vakgebied?

3. Positionering van je bedrijf aanpassen

De positionering van je bedrijf en product, waar je je marketing en sales kanalen voor inzet, verandert ook door de coronacrisis. Waar je voor de coronarrisis je verhaal naar buiten bracht via offline communicatie zoals events, congressen of beurzen is dat nu voorlopig niet haalbaar. Kijk naar nieuwe mogelijkheden en kanalen om top-of-mind te blijven en te laten zien hoe je bedrijf waarde toevoegt in crisistijd. Misschien ben je terughoudend in je communicatie naar buiten, maar zorg in ieder geval dat je je klanten proactief op de hoogte houdt van de impact op de levering van je diensten of services. Juist nu kun je je voordeel doen door open en transparant te communiceren over de uitdagingen en de veranderingen als gevolg van de coronacrisis.

4. Inzicht in je capaciteit en middelen

De laatste dimensie gaat over de middelen en capaciteiten van je bedrijf, eigenlijk de brandstof die de motor draaiende houdt. Met je capaciteiten, van kennis tot machines, kun je waarde creëren voor je klanten. In deze tijd kunnen je capaciteiten flink onder druk komen te staan, denk bijvoorbeeld aan beperkte productiemogelijkheden en minder omzet door dalende vraag. Je kosten kunnen hoger uitvallen doordat je moet uitwijken naar nieuwe leveranciers. Ook zijn er mogelijk investeringen nodig om de middelen van je bedrijf aan te passen op de huidige situatie, denk aan IT-support en virtuele meeting tools. De crisissituatie heeft niet alleen impact op je materiële middelen, ook je medewerkers hebben te maken met uitdagingen die gevolgen kunnen hebben voor de algehele productiviteit.

Dimensies op elkaar afstemmen

Heb je een analyse gedaan op de vier dimensies van je bedrijfsmodel, dan kun je gaan nadenken over hoe je de potentiële veranderingen op de dimensies onderling kunt afstemmen.

• Welke klantsegmenten kun je blijven bedienen en op welke manier kun je klanten bereiken? Bedrijven die bijvoorbeeld lunch op kantoren bezorgen, kunnen zich nu richten op thuiswerkende medewerkers en zo een nieuw klantensegment vormen.

• Kun je de manier waarop je jouw product of dienst aanbiedt aanpassen op de crisissituatie? Van winkel op de hoek tot webshop, van persoonlijk advies tot online advies via YouTube-video's: er is meer mogelijk dan je denkt.

• Heb je verminderde productiemogelijkheden? Onderzoek dan lokale productiemogelijkheden om zo toch je product te kunnen blijven leveren.

Veel bedrijven verleggen hun focus en capaciteit ook naar het optimaal bedienen van bestaande klanten, in plaats van het aantrekken van nieuwe klanten. Kortom, een crisissituatie is niet alleen maar een bedreiging voor je businessmodel, het creëert ook kansen om je strategie onder de loep te nemen en onderlinge samenhang tussen de dimensies aan te passen.

Hoe de crisis momentum biedt voor verandering

Nu je een diagnose van de impact hebt gemaakt is het belangrijk om na te denken over de volgende stap en een plan. Voordat je beslist over grote veranderingen in je bedrijfsmodel, is het verstandig om na te denken over hoe de pandemie je resultaten en financiële situatie gaat beïnvloeden. Maak een prognose en denk na over je toekomstige inkomsten en mogelijke verliezen. Onderstaande vragen kunnen daarbij helpen.

• Hoe zorg je voor duurzame financiering en stabiele kasreserve?

• Als de coronacrisis financiële gevolgen heeft, hoe kun je dan je bedrijfsmodel aanpassen om kosten te verlagen, zowel op de korte als middellange termijn?

• Welke impact heeft een disruptieve verandering in vraag op je bedrijf en hoe lang duurt het herstel?

• Welke risico’s zijn er voor je supply chain en productie en hoe kun je deze beperken?

• Is je bedrijfsmodel veerkrachtig genoeg om van de coronacrisis te herstellen?

Vervolgens ga je aan de slag met een actieplan om de kansen te omarmen en de risico’s te beperken ie uit je analyse zijn gekomen. Maak een lijst van projecten waar je in wilt investeren en prioriteer ze op impact en haalbaarheid. Pas actief je strategie aan op ontwikkelingen en zorg dat je acteert op kwetsbare plekken en risico’s. Zo vergroot je de kans dat je bedrijf goed uit de crisis komt.